Portugalia, znana z malowniczych krajobrazów, pysznej kuchni i ciepłego klimatu, ma także coś wyjątkowego, co przyciąga wzrok na każdym kroku – kafelki azulejos. Te piękne, ręcznie malowane płytki ceramiczne zdobią ściany, fasady budynków, kościoły, a nawet stacje metra, tworząc unikalne mozaiki, które stały się symbolem portugalskiej kultury. W tym artykule przyjrzymy się historii i znaczeniu azulejos oraz dowiemy się, gdzie w Portugalii można zobaczyć najpiękniejsze z nich. Dowiecie się również gdzie możecie kupić te kultowe kafelki online.
Historia Azulejos
Azulejos, choć kojarzone głównie z Portugalią, mają swoje korzenie w kulturze arabskiej. Słowo „azulejo” pochodzi od arabskiego terminu „al zellij”, co oznacza „mały, polerowany kamień”. Technika ta została przywieziona na Półwysep Iberyjski przez Maurów w VIII wieku. W Portugalii azulejos zaczęły zyskiwać popularność w XV wieku, kiedy to król Manuel I odwiedził Hiszpanię i zachwycił się tamtejszymi kolorowymi płytkami. Zainspirowany, postanowił sprowadzić tę sztukę do swojego kraju, gdzie stała się ona nieodłącznym elementem portugalskiej architektury.
Symbolika i Styl
Azulejos to nie tylko ozdoba, ale także forma przedstawienia kawałka historii. Płytki te często przedstawiają biblijne sceny, motywy roślinne, geometryczne wzory, a także wydarzenia historyczne. W XVII wieku, azulejos zaczęły odgrywać rolę swoistych „komiksów”, ukazując historię Portugalii na ścianach kościołów, pałaców i domów. Często w miastach panele stworzone z kafelków pokazują ważne dla miejsca wydarzenia, ludzi czy miejsca.
Kolorystyka azulejos jest równie zróżnicowana, choć najbardziej charakterystyczne są płytki w odcieniach błękitu i bieli. Ten styl, znany jako „azul e branco”, stał się popularny w XVIII wieku i nawiązuje do porcelany importowanej z Chin. Błękit symbolizuje niebo, wiarę oraz czystość, co podkreśla duchowy wymiar tej sztuki.
Gdzie Zobaczyć Najpiękniejsze Azulejos?
Portugalia jest pełna miejsc, gdzie można podziwiać azulejos w całej ich krasie. Oto kilka z nich:
1. Lizbona – Klasztor Hieronimitów (Mosteiro dos Jerónimos): Ten imponujący klasztor jest przykładem portugalskiego gotyku, a jego wnętrza zdobią bogato zdobione azulejos przedstawiające sceny religijne. Wejście do klasztoru kosztuje 21 euro a bilet online możesz kupić tutaj >> .
2. Porto – Stacja São Bento: Dworzec kolejowy w Porto jest jednym z najpiękniejszych w Europie, a jego hol główny pokrywają tysiące azulejos przedstawiających sceny z historii Portugalii.
3. Sintra – Pałac Narodowy: W tym magicznym miejscu azulejos zdobią nie tylko ściany, ale i podłogi, tworząc niezwykle harmonijną przestrzeń. Wejście do pałacu kosztuje 19 euro i możesz kupić bilet tutaj >> .
Możesz też zarezerwować jednodniową wycieczkę z Lizbony do Sintry z polskim przewodnikiem tutaj >> .
4. Coimbra – Uniwersytet w Coimbrze: Aula Magna, sala wykładowa w tym zabytkowym uniwersytecie, jest ozdobiona wspaniałymi azulejos, które dodają jej wyjątkowego charakteru.
Narodowe Muzeum Płytek w Lizbonie
Narodowe Muzeum Płytek w Lizbonie, znane jako Museu Nacional do Azulejo, jest jednym z najważniejszych muzeów w Portugalii. Mieści się w pięknym klasztorze Madre de Deus z XVI wieku, który sam w sobie jest zabytkiem o bogatej historii i architekturze Muzeum prezentuje bogatą kolekcję płytek azulejos od XV wieku po współczesność, ilustrując rozwój tej sztuki na przestrzeni wieków. Wśród eksponatów znajdują się zarówno pojedyncze kafelki, jak i całe kompozycje, w tym imponująca panorama Lizbony sprzed trzęsienia ziemi z 1755 roku. Muzeum oferuje również wgląd w techniki produkcji płytek oraz ich kulturowe znaczenie w portugalskiej historii.
Muzeum otwarte jest codziennie z wyjątkiem poniedziałków w godzinach 10.00-13.00 i 14.00-18.00. W godzinach 13.00-14.00 muzeum jest nieczynne. Ostatnie wejście do muzeum jest o godzinie 17.30.
Cena biletu to 8 euro. Bilet do Muzeum Płytek w Lizbonie możesz kupić tutaj >>.
Możesz też sprawdzić dostępność biletów do muzeum poniżej.
Jak Powstają Azulejos?
Proces tworzenia azulejos jest niezwykle czasochłonny i wymaga precyzji. Płytki są formowane z gliny, a następnie wypalane w piecu. Po pierwszym wypaleniu, na płytki nakłada się specjalną glazurę, która staje się powierzchnią do malowania. Tradycyjnie, wzory malowane są ręcznie, choć współcześnie stosuje się również metody mechaniczne. Po nałożeniu wzoru, płytki są ponownie wypalane, co nadaje im charakterystyczny połysk i trwałość.
Gdzie kupić kafelki Azulejos?
Kafelki azulejos to świetny element dekoracyjny każdego domu. Jest to również rewelacyjny pomysł na prezent nie tylko dla fanów Portugalii. Możesz kupić kafelki podbite korkiem albo w korku w formie podstawek pod gorące naczynia. Zarówno same kafelki jak i podkładki z płytką ceramiczną i inne portugalskie dekoracje kupisz w Fabryce Korka. Sprawdź koniecznie dostępne wzory kafelków azulejos tutaj >>.
Azulejos Dziś
Współczesne azulejos zachowują wiele z tradycyjnych technik, ale są również wykorzystywane w nowoczesny sposób. Artyści i architekci chętnie sięgają po te płytki, tworząc nowoczesne instalacje i fasady budynków. Azulejos można również znaleźć w modzie, sztuce użytkowej i designie, co świadczy o ich ponadczasowej atrakcyjności. Jeżeli chcesz zobaczyć jak wykorzystywane są wzory typowych azulejos na produktach portugalskich, to zajrzyj koniecznie do Fabryki Korka. Znajdziesz tutaj między innymi produkty korkowe, tekstylia oraz ceramikę portugalską.
Podsumowanie
Azulejos to nieodłączny element portugalskiej kultury i dziedzictwa, które od wieków zachwyca mieszkańców i turystów. Te piękne płytki to nie tylko ozdoba, ale także nośnik historii i symbolika, które nadają architekturze Portugalii wyjątkowego charakteru. Podczas kolejnej wizyty w Portugalii, warto zwrócić uwagę na te małe dzieła sztuki, które opowiadają wielkie historie. Jeżeli chcesz natomiast kawałek Portugalii bez wychodzenia z domu, to zajrzyj koniecznie do Fabryki Korka.
